SARA (subucate ruminal acidosis) – podkliniczną postać kwasicy – można wykryć tylko wtedy, gdy dokładnie obserwujemy zwierzęta. Dotknięte schorzeniem krowy będące w zaawansowanej laktacji są wychudzone, oddają zmiennie raz luźny, raz normalny kał i bardzo niechętnie przeżuwają. Ich wydajność mleczna jak również płodność są poniżej przeciętnej.
Typowymi przyczynami pojawienia się SARA (jako problemu w stadzie) są niedobory w dawce pokarmowej, selektywne jedzenie oraz nagła zmiana paszy. Dawki ze zbyt dużą przewagą paszy treściwej wpływają na obniżenie - w czasie paru godzin - zdrowego przedziału ph w żwaczu, wynoszącego od 5,8-7,0 do poziomu poniżej 5,5. Istnieją dwa rodzaje metod oznaczania poziomu ph żwacza.
Bezpośrednie metody badania pH żwacza
- Badanie płynnej treści żwacza sondą. Przy doświadczonej osobie przeprowadzającej badanie i dobrze unieruchomionym zwierzęciu jest to w miarę dokładna, ale pracochłonna i kosztowna metoda.
- Automatyczne badanie bolusem – metoda ta jest dokładna, ponieważ wartości mierzone pochodzą z różnych części żwacza i są określane wielokrotnie. Jednakże koszty tego badania są wysokie, a analiza danych wymaga dalszych poprawek.
Pośrednie metody badania odczynu w żwaczu
- Kwasica odzwierciedla się również we krwi, moczu i mleku. W tej pośredniej kontroli, informacji o sytuacji w stadzie mogą dostarczyć takie parametry jak: ph-moczu, wartości tłuszczu w mleku, DCAD (Dietary Cation-Anion Difference)
W sytuacjach, gdy potrzebna jest diagnostyka pojedynczej krowy lub przy niejasnych wynikach badań krwi i moczu sensowne będzie zastosowanie metody bezpośredniej czyli przeprowadzenie badania treści płynnej żwacza sondą. Do kontroli ogólnej sytuacji w stadzie sprawdzą się metody pośrednie
Źródło: Wittek i inni, Shigeru
Zdjęcie: Beata Dąbrowska