Czym jest imprinting genetyczny?
Zarówno zdrowie, jak i wydajność jałówek programowana jest już w łonie matki. Nowe badania naukowe pokazują, że stres w okresie prenatalnym ma wieloraki negatywny wpływ na zdrowie i późniejszą wydajność – przykładem stres cieplny czy ujemny bilans energetyczny, które zaburzają rozwój płodu. Jest na to naukowe określenie – imprinting genetyczny, który tłumaczy dlaczego cielęta urodzone z krów pierwiastek dają jako krowy więcej mleka, niż potomstwo krów wieloródek (pierwiastki po porodzie rzadziej mają negatywny bilans energetyczny niż wieloródki). Podobna sytuacja może się pojawić, jeżeli zasuszanym krowom oszczędzimy stresu cieplnego (schładzając je). Ich cielęta dadzą później znacznie więcej mleka.
Mleko posiarowe pobudza układ pokarmowy cieląt do rozwoju
Na końcu prelegent rozprawił się z jeszcze jednym powszechnie panującym mitem mówiącym, że nie wolno przekarmiać cieląt! Według niego, jest dokładnie na odwrót – im intensywniej żywimy cielęta w pierwszych pięciu, sześciu miesiącach życia, tym większa szansa na wcześniejsze zacielenie i lepszy start w pierwszą laktację. Aby start był optymalny, Stelle zaleca zdajać mleko posiarowe (przejściowe) i podawać je cielętom w pierwszych dniach życia, zaraz po prawidłowym odpojeniu siarą. Mleko przejściowe pobudza wzrost kosmków jelitowych, przez co zwiększa się powierzchnia przewodu trawiennego i rośnie absorpcja związków pokarmowych z jelit do układu krwionośnego, zaopatrującego cały organizm w ważne składniki.
Również z siarą i mlekiem przejściowym cielęta pobierają przeciwciała (immunoglobuliny typu G), ważne w budowaniu odporności. W późniejszym okresie życia należy zapewnić cielętom dostęp do mleka/preparatu mlekozastępczego; najlepiej do woli, a już przynajmniej 10 litrów na dzień. Taką objętość cielęta są w stanie wypić już w pierwszych kilku dniach życia.
Na co zwrócić uwagę wybierając preparat mlekozastępczy?
Przy wyborze preparatów mlekozastępczych Stelle zaleca zwracać szczególną uwagę na osmolarność. Naturalne mleko jest płynem izotonicznym (300 mOsm/litr), co daje zbliżoną osmotyczność (liczba rozpuszczalnych elementów) do krwi. Wiele preparatów mlekozastępczych jest hipertoniczna (440 do 650 mOsm/litr). Wysokie wartości osmotyczności nie są korzystne, ponieważ istnieje ryzyko uszkodzenia błon śluzowych.
Intensywne żywienie cieląt po odstawieniu
Prelegent podkreślał, że po odstawieniu cieląt od mleka, nadal należy je intensywnie żywić. Cielęta, które po odsadzeniu dostawały suchy TMR z 85% udziałem paszy treściwej, w przyszłości miały lepszą jakość komórek jajowych i szybciej się zacielały niż zwierzęta, których TMR zawierał tylko 75% paszy treściwej (wiek pierwszego wycielenia 24,8 miesiąca vs 25,5 miesięcy). Ekspert tłumaczył, że jałówki do momentu dojrzewania nie otłuszczają się, dlatego pasza dla nich może być wysokoenergetyczna. Trzeba tylko zwrócić uwagę na zawartość skrobi – zbyt duży jej udział może być przyczyną kwasicy.
