Czy wygląd młodej krowy ma wpływ na jej późniejszą produkcyjność?
Wyżej sklasyfikowane sztuki szybciej osiągają wynik 100 000 litrów mleka lub 10 000 kg tłuszczu i białka w porównaniu ze stojącymi niżej w rankingu.
Dodatkowy punkt w ocenie ogólnej jałówki redukuje liczbę dni produkcyjnych wymaganych do osiągnięcia 100 000 kg mleka średnio o 25 dni, a do osiągnięcia 10 000 kg tłuszczu i białka o 30 dni. Krowy o wysokiej wydajności życiowej jako jałówki charakteryzowały się ponadprzeciętnymi wymionami, dobrą lokomocją i średnią ramą.
Czy eksterier młodej krowy miał wpływ na jej późniejszą produkcyjność? Tak – udowadniają Holendrzy. Wyżej sklasyfikowane jałówki potrzebowały mniej czasu, aby wyprodukować 100 000 kg mleka, czy 10 000 kg tłuszczu i białka, w porównaniu z tymi sklasyfikowanymi niżej. Różnica między jałówkami, które były w rankingu bardzo nisko, a tymi z najwyższych pozycji w pierwszej laktacji wynosi do 354 dni, co daje więcej niż jedną laktację.
Badania naukowe
Badania przeprowadzono w przedsiębiorstwie hodowlanym CRV w Niderlandach. Gerbrand van Burgsteden, zarządca księgi stada sprawdził ile przeciętnie czasu potrzebuje krowa, by wyprodukować 100 000 kg mleka lub 10 000 kg tłuszczu i białka, czy jest związek między ogólną oceną i wydajnością życiową oraz które cechy wskazują, że mamy do czynienia z krowami o wysokiej życiowej wydajności.
W badaniach uczestniczyły wszystkie krowy rasy hf w Niderlandach, które między styczniem 2010 r. i grudniem 2019 r. przekroczyły produkcję 100 000 kg mleka lub 10 000 kg tłuszczu i białka i były klasyfikowane jako jałówki. Ostatecznie do analiz weszło 12 421 krów z produkcją powyżej 100 000 kg mleka oraz 1355 krów, które wyprodukowały powyżej 10 000 kg tłuszczu i białka.
Podczas porównania wyników oceny jałówek oraz ich późniejszej wydajności życiowej, zaobserwowano następujące wyniki:
- Wybrane do badań krowy potrzebowały przeciętnie 3135 dni, aby przekroczyć barierę 100 000 kg mleka oraz 3971 dni na przekroczenie granicy 10 000 tłuszczu i białka.
- Krowy, które osiągnęły wydajność 100 000 litrów otrzymały jako jałówki przeciętnie 81,9 punktu, natomiast te z 10 000 kg białka i tłuszczu – 82,4 punktu. Punktacja dla oceny wymienia wynosiła odpowiednio 82,2 i 82,8 punktu.
- Krowy sklasyfikowane jako jałówki z 80 punktami osiągnęły średnio 100 000 kg mleka po 3185 dniach. Krowy z ogólnym wynikiem 85 punktów potrzebowały tylko 3050 dni. Różnica między jałówkami z oceną 76 i 87 punktów wynosiła średnio 323 dni, czyli więcej niż jedną laktację.
- 10 000 kg tłuszczu i białka krowy sklasyfikowane jako jałówki z 80 punktami osiągnęły średnio po 4023 dniach. Jałówki z 85 punktami potrzebowały tylko 3940 dni. Różnica między zwierzętami z 76 i 87 punktami wyniosła 354 dni, czyli też więcej niż jedną laktację.
Wniosek: Na podstawie wyników można wnioskować, że każdy dodatkowy punkt w ocenie ogólnej jałówki redukuje liczbę dni produkcyjnych niezbędnych do osiągnięcia 100 000 kg mleka średnio o 25 dni, a do osiągnięcia 10 000 kg tłuszczu i białka – o 30 dni.
– Liczby pokazują, że wysoka punktacja świadczy nie tylko o urodzie, ale też i o funkcjonalności. Oczywiście eksterier nie jest jedynym kluczem do osiągnięcia sukcesu, ale z pewnością ma ważny udział w długości użytkowania i wydajności życiowej – mówi van Burgsteden.
- Wyżej sklasyfikowane sztuki szybciej osiągają 100 000 litrów mleka lub 10 000 kg tłuszczu i białka w porównaniu ze stojącymi niżej w rankingu
Jakość wymion jest decydująca!
Jeżeli spojrzymy na cechy wysoko ocenionych jałówek widzimy, że były one ponadprzeciętnie ocenione pod względem budowy wymienia i lokomocji. Wysoko i mocno zawieszone wymiona z silnym więzadłem, jak również równolegle ustawione kończyny tylne, gwarantujące prawidłowy ruch są podstawą wysokiej wydajności życiowej.
Ważne są następujące cechy eksterieru:
- Więzadło centralne (silne)
- Głębokość wymienia (wysoko)
- Tylna wysokość wymienia (wysoko)
- Zawieszenie przednie wymienia (silne)
- Pozycja tylnych strzyków (wewnątrz)
- Ustawienie kończyn tylnych (równolegle)
- Ruch (dobry)
Cechy budowy badanych jałówek wskazują na średnią ramę. Podobne badania przeprowadzone w Holandii w 2001 r. wykazały, że wielkość i szerokość zwierzęcia nie grają aż tak dużej roli, a późniejsze stutysięczne krowy częściej niż przeciętnie, startują jako średnie jałówki.
Coraz częściej i coraz szybciej 100 000 kg mleka
Analiza ostatnich 30 lat pokazuje, że holenderskie krowy coraz szybciej osiągają granicę 100 000 kg mleka. Aby wyprodukować 100 000 kg mleka w 1991 roku potrzebowały przeciętnie 3690 dni, natomiast w roku 2019 już tylko 3071 dni. Daje to różnicę ponad 500 dni, innymi słowy – półtora roku.
Rozwój ten jest również widoczny w przypadku produkcji tłuszczu i białka. W roku 2000 krowy osiągały 10 000 kg tłuszczu i białka w 4287 dniu, w roku 2019 – już w 3954 dniu. Ze 167 sztuk w 1991 do 2400 w roku 2019 wzrosła liczba krów stutysięcznych.
W roku 2019/2020 niderlandzkie krowy produkowały przeciętnie 9203 kg mleka z zawartością tłuszczu na poziomie 4,4% oraz 3,6% białka. Wydajność życiowa w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosła o prawie 2500 kg – do 34 000 kg mleka. Z tym wynikiem już drugi raz niderlandzkie krowy osiągnęły rekord wydajności życiowej. Liczby pochodzą z rocznej oceny wydajności mlecznej w latach 2018–2019.
- Jakość wymion jałówki ma duży wpływ na produktywność i długość użytkowania krów.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska
Źródło: Veeteelt, September 2020
Artykuł ukazał się w magazynie Elita Dobry Hodowca 6/2020 na str. 39. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na Elicie: Zamów prenumeratę.
