Jak zapewnić cielętom najlepsze warunki do rozwoju przedżołądków?
Stąd też jedną z najważniejszych kwestii w odchowie jest intensywny rozwój przedżołądków umożliwiających optymalne wykorzystanie pasz. Po okresie siarowym cielęta powinny być umieszczone w pojedynczych budkach i odpajane bardzo wysokiej jakości preparatem mlekozastępczym, w którym głównymi składnikami są produkty mleczne o wysokim poziomie białka i tłuszczu oraz o bardzo niskiej koncentracji włókna. Takim jest np. preparat MAMO-ELITE stworzony z zastosowaniem unikalnej technologii wzbogacania białek niezbędnymi aminokwasami (lizyną, metioniną, teaminą i trypfosfanem), witaminami, minerałami, metabolitami drożdży Sacharomyces cerevisiae oraz maślanem sodu. Wymieniony kompleks jest otoczony mieszaniną tłuszczy roślinnych uniemożliwiających wypuszczenie tylko w żołądku cieląt.
W ostatnich latach propagowana jest koncepcja intensywnego stosowania w początkowym okresie życia (do 8–10 tygodnia) większej ilości (do 50 kg/szt.) wysokiej jakości preparatu mlekozastępczego. Program ten dopuszcza możliwość stosowania nie tylko zwiększonej dziennej ilości pójła, ale równ...
Jak zapewnić cielętom najlepsze warunki do rozwoju przedżołądków?
Stąd też jedną z najważniejszych kwestii w odchowie jest intensywny rozwój przedżołądków umożliwiających optymalne wykorzystanie pasz. Po okresie siarowym cielęta powinny być umieszczone w pojedynczych budkach i odpajane bardzo wysokiej jakości preparatem mlekozastępczym, w którym głównymi składnikami są produkty mleczne o wysokim poziomie białka i tłuszczu oraz o bardzo niskiej koncentracji włókna. Takim jest np. preparat MAMO-ELITE stworzony z zastosowaniem unikalnej technologii wzbogacania białek niezbędnymi aminokwasami (lizyną, metioniną, teaminą i trypfosfanem), witaminami, minerałami, metabolitami drożdży Sacharomyces cerevisiae oraz maślanem sodu. Wymieniony kompleks jest otoczony mieszaniną tłuszczy roślinnych uniemożliwiających wypuszczenie tylko w żołądku cieląt.
W ostatnich latach propagowana jest koncepcja intensywnego stosowania w początkowym okresie życia (do 8–10 tygodnia) większej ilości (do 50 kg/szt.) wysokiej jakości preparatu mlekozastępczego. Program ten dopuszcza możliwość stosowania nie tylko zwiększonej dziennej ilości pójła, ale również zwiększenie zawartości suchej masy w pójle do 140–150 kg (1 kg na 8 litrów wody). System ten przyczynia się nie tylko do większych przyrostów masy ciała, ale również uzyskiwania wyższej mleczności u pierwiastek.
Jakie pasze stałe dla cieląt wybrać?
Uzupełnieniem odpajania mlekiem są pasze stałe. Bardzo dobre rezultaty otrzymywane są przy zastosowaniu w okresie posiarowym paszy starterowej typu musli. Pierwszą pełnoporcjową paszą powinna być MUSLI-JUNIOR stosowana od 5. dnia do 7. tygodnia życia. Dzięki dużej smakowitości jest chętnie pobierana już od pierwszych dni życia i stanowi doskonałe uzupełnienie preparatu mlekozastępczego. Zawiera ona testowane nasiona i ziarna zbóż, kukurydzy, soi i strączków drzewa św.Jana, granulowany susz z lucerny oraz substancje aromatyczne. MUSLI JUNIOR podnosi poziom włókna strukturalnego i stymuluje rozwój brodawek żwaczowych w żwaczu i czepcu.
Jak żywienie wpływa na status immunologiczny krów mlecznych?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, czy zalecane normy żywienia krów mlecznych mają wpływ na stan odporności, bowiem wiedza dotycząca tych zagadnień nie jest jednoznaczna. W dalszym ciągu brakuje doświadczeń naukowych świadczących o wpływie określonych dawek paszowych na status immunologiczny. Z pewnością zależności takie w największym stopniu są obserwowane u krów przed i bezpośrednio po porodzie w postaci różnego poziomu immunolaktoglobulin siarowych. Niestety, w wielu gospodarstwach hodowlanych przygotowanie krów do porodu nie jest doskonałe lub nawet nie istnieje, co jest poważnym błędem, bowiem siara może być złej lub bardzo złej jakości.
Nie znamy zapotrzebowania „na odporność” w odniesieniu do minerałów, witamin i innych składników aktywnych. Nie można również przewidzieć, jakie są straty tych substancji w żwaczu. Mimo iż programy żywienia zwierząt uległy olbrzymim zmianom, to jednak nie analizuje się pod kątem zdrowotności. Nie jest wiadomy poziom podaży białka, energii, witamin i minerałów zapewniający prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Jest powszechnie wiadomo, że zminimalizowanie ujemnego bilansu energii w celu obniżenia ilości WKT i kwasu B-hydroksymasłowego oraz mocznika jest korzystne, ale trudno jest oznaczyć optymalną granicę.
Bardzo duży nacisk kładziony jest na podaż witamin oraz makro- i mikroelementów, gdyż są istotne dla funkcji układu odpornościowego. Jednakże nie są określone optymalne wartości, jak również ewentualne straty podczas fermentacji żwaczowych.
Układ hormonalny ważną składową odporności
W ostatnim okresie ciąży olbrzymi wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego ma układ hormonalny, a zwłaszcza wzrost hormonów estrogennych (w tym estradiol), które pogarszają funkcje limfocytów. Olbrzymie znaczenie ma okres przejściowy w prewencji chorób infekcyjnych, w tym mastitis i zapalanie macicy oraz błony śluzowej macicy, a także zatrzymanie łożyska. Funkcje limfocytów i neutrofilów zaburza również kortyzol (hormon stresu) produkowany przez korę nadnerczy. Głównym czynnikiem produkującym zaburzenie odporności u krów w okresie okołoporodowym są niedobory energetyczne. Pogorszenie funkcjonowania neutrofilów w miarę zbliżania się porodu obserwowano u krów i był to efekt działania hormonów końca ciąży, porodu i rozpoczęcia laktacji. Obniżone pobranie składników mineralno-witaminowych i jednocześnie intensywne przemiany składników energetycznych w organizmie krów, czego skutkiem jest powstawanie wolnych rodników tlenowych, prowadzi do pogorszenia statusu antyoksydacyjnego krowy. Nadmierny stres oksydacyjny jest przyczyną utraty odporności krów.
Immunosupresja może być wynikiem niedoboru wapnia. Badania wykazały, że krowy z subkliniczną hipokalcemią (Ca we krwi <8,6 mg) w ciągu 3 dni od wycielenia, miały mniej neutrofili.
Prof. dr hab. Adam Traczykowski,
UTP w Bydgoszczy
Zdjęcie: Archiwum