Nowe przepisy mają wzmocnić pozycję rodzinnych gospodarstw
Wiąże się z tym również projekt przywracania w nim roli lokalnych producentów żywności. Ma ona również wpływać na wzmocnienie pozycji gospodarstw rodzinnych. Istotnym elementem tych działań było stworzenie minimalnych ram prawnych. Nie na zasadzie Kodeksów Handlowych czy Porozumień, ale jako obowiązującego prawa. Przyjętych na szczeblu unijnym przepisów nie można zawężać, lecz każdy kraj będzie miał prawo do stosowania bardziej restrykcyjnego podejścia.
Jak więc mają być chronieni dostawcy?
Wprowadzana jest lista czarnych i szarych praktyk. Czarne to działania bezwzględnie zakazane. Z kolei stosowanie szarych powinno być określone w umowie zawartej pomiędzy dostawcą a odbiorcą produktu.
Wśród 10 bezwzględnie zakazanych praktyk znajduje się między innymi zapłata za produkt łatwo psujący się w terminie dłuższym niż 30 dni, natomiast 60 dni w przypadku pozostałych produktów. Niezgodne z prawem będzie również anulowanie zamówień produktów łatwo psujących się w terminie krótszym niż 30 dni. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów już w styczniu zapowiadały wprowadzenie dodatkowych czarnych praktyk niezawartych w dyrektywie. Jedną z nich jest zakaz obniżenia ceny dostarczonego towaru po przyjęciu do magazynu.
6 szarych praktyk - co się wśród nich znajduje?
Wśród sześciu szarych praktyk, które są dozwolone pod warunkiem ich klarownego wyjaśnienia w zawartej umowie znajdują się zwroty niesprzedanych produktów rolnych dostawcy bez zapłaty. Szczegółowo objaśnione powinny być również warunki pobierania opłat stanowiących warunek przechowywania, prezentowania lub oferowania do sprzedaży dostarczonych produktów. Precyzowania w umowie wymaga również ponoszenie przez dostawcę całości lub jakiejkolwiek części rabatów w przypadku sprzedaży w promocji.
Jakie jeszcze zmiany wprowadza nowa dyrektywa?
Dyrektywa wprowadza również wiele innych zmian. Część z nich dotknie również spółdzielnie mleczarskie. Ze względu na formę działalności były one do tej pory zwolnione z części przepisów wynikających z dotychczas obowiązującej ustawy o przewadze kontraktowej. Dotyczyło to również grup producentów rolnych i wstępnie uznanych producentów rolnych. Za podmiot uważano w niej spółdzielnię. Obecnie podmiotem w zakresie dostaw produktów rolnych może być tylko i wyłącznie rolnik. Tym samym powstaje wymóg podania w umowie parametrów określających cenę.
Za novum można uznać stosowanie jej zapisów do firm posiadających siedzibę poza granicami Unii Europejskiej. Dotychczas zdarzało się, że występował brak podstawy prawnej przeciwko podmiotom położonym poza jej terytorium. Dyrektywa pozwala na wszczęcie współpracy pomiędzy urzędami antymonopolowymi w innych państwach. Ukarany przedsiębiorca może finalnie dobrowolnie poddać się karze. W takim przypadku jest ona redukowana do maksymalnie 50%. Poszerzono również definicję produktów rolnych i spożywczych. Stają się nimi też pasze, zwierzęta żywe oraz nasiona oleiste, o ile są wyprodukowane przez rolnika. Postępowanie o nadużywanie przewagi kontraktowej będzie możliwe do stosowania również wobec organów publicznych, np. szpitali lub wojska.
Artur Puławski
Zdjęcie: Unsplash
Zdjęcie: Unsplash
