Jak optymalnie wprowadzić krowę w okres zasuszenia w oborze z dojem automatycznym?
Tuż przed okresem zasuszenia część krów w stadzie produkuje nadal ponad 25 kg mleka, podczas gdy inne osiągają poziom poniżej 15 kg. Błędy w zarządzaniu okresem zasuszania mogą sprzyjać nowym infekcjom, zwłaszcza u krów o wysokich wydajnościach. Roboty udojowe oferują indywidualne ustawienia dla każdej krowy tak, aby wszystkie optymalnie rozpoczęły okres zasuszenia.
Mają na to wpływ dwa czynniki – dostosowanie interwałów dojenia i ilości paszy treściwej. To subtelny balans między zmniejszeniem ilości paszy treściwej w celu ograniczenia produkcji mleka, a jednoczesnym zachowaniem jej w wystarczającej ilości, aby zachować efekt zachęcania do przyjścia do doju. Nawet podczas ograniczania liczby dojów, istnieją pewne punkty, które należy wziąć pod uwagę. Georg Sachsenhammer i Otto Kirmaier z LKV Bayern doradzają i udzielają wskazówek gospodarstwom z robotami udojowymi.
Co zrobić, gdy krowie nie spada produkcja mleka?
Jeśli krowa trzy do dwóch tygodni przed zasuszeniem produkuje nadal ponad 25 litrów mleka dziennie, zaleca się zmniejszenie tej ilości poprzez ograniczenie ilości podawanej paszy treściwej. Jeśli zbyt wiele krów ma wysoką wydajność na koniec laktacji, można rozważyć wydłużenie okresu międzywycieleniowego.
- Krowy produkujące mniej niż 25 litrów mleka dziennie mogą zostać od razu zasuszone.
- Krowy, które w okresie przed zasuszeniem produkują tylko dziesięć litrów mleka dziennie lub mniej, powinny przejść w okres zasuszenia wcześniej, aby zapobiec niepotrzebnemu obciążeniu i uszkodzeniom strzyków (ryzyko hiperkeratozy). Dłuższy okres zasuszenia, osiem tygodni zamiast sześciu, ma pozytywny wpływ zarówno na rozwój cielaka, jak i zdrowie wymion. Dodatkowo, taka krowa nie blokuje robota udojowego innym krowom, co przyczynia się do lepszego wykorzystania automatu.
- Niektórzy producenci oferują rozszerzony program, który automatycznie zmniejsza interwały doju oraz prawo do paszy treściwej dopasowane indywidualnie do krowy, jej wydajności oraz czasu do końca zasuszenia.
Ile paszy treściwej powinno być przy robocie, żeby krowy nadal były zainteresowane dojem?
Doświadczenia obu doradców pokazują, że dla osiągnięcia odpowiedniej atrakcyjności do końca, sensowną ilością paszy treściwej jest od 500 g do 1 kg dziennie. To w dużej mierze zależy od tego, jak dobrze funkcjonuje stado.
Zbyt mała ilość może zirytować krowy przy robotach i wtedy atrakcyjność paszy staje pod znakiem zapytania. W niektórych modelach prędkość dozowania paszy treściwej może być automatycznie dostosowywana do czasu dojenia.
Ostrożnie z interwałami dojenia
Jeśli krowa tuż przed zasuszeniem nadal produkuje ponad 25 litrów mleka, interwał dojenia powinien być wydłużony jedynie na krótki czas (cztery do pięciu dni), na przykład z 12 na 15–18 godzin. Jeśli od prawie dwóch tygodni przed zasuszeniem redukuje się znacznie częstotliwość dojenia, to z jednej strony marnuje się mleko, które mogłoby być dalej dojone, a z drugiej strony brakuje efektu płukania wymienia. Szczególnie przy wysokiej lks, wielokrotne dojenie i krótkie interwały między dojami ułatwiają wypłukiwanie potencjalnych zarazków z wymienia. Bez tego krowy mogą wejść w okres zasuszania z zapaleniem gruczołu mlekowego.
Aktualne badanie przeprowadzone w Kanadzie pokazuje, że redukcja paszy treściwej i częstotliwości dojenia dwa tygodnie przed zasuszeniem powoduje średnią redukcję wydajności mleka o prawie 5 kg, nie wpływając jednocześnie na lks czy wydajność w kolejnej laktacji. Warto dokładnie przeanalizować własne dane w tej kwestii.
Kontrola powodzenia zasuszania krów w stadzie: jakie parametry sprawdzić?
Każda gospodarstwo i każde stado jest wyjątkowe. To, co działa w jednym przypadku, może nie być właściwym sposobem na sukces w innym. Okres zasuszenia służy regeneracji wymienia. W tym czasie należy zminimalizować liczbę nowo zainfekowanych krów i wyleczyć jak najwięcej krów z chorobami wymienia. Kluczowe jest więc zrozumienie, jak przebiega infekcja w tym wyjątkowym okresie. Sukces okresu zasuszania można ocenić na podstawie następujących wskaźników kontrolnych:
- zdrowe wymię: >65%,
- wyleczone: 20 do 25%,
- nowe infekcje: <15%,
- choroby przewlekłe: <5%.
W okresie zasuszania doradcy zalecają również przeprowadzenie identyfikacji patogenów, aby wybrać odpowiedni preparat. Należy zawsze stosować uszczelniacz strzyków, zwłaszcza u krów z dużym przepływem mleka i zachować higienę podczas aplikacji preparatu. Na czas zasuszenia krowa powinna opuścić okolicę robota udojowego i stado dojone, otrzymać odpowiednią dawkę pokarmową dla krów zasuszanych oraz wygodne i czyste legowisko, odpowiednio wentylowane i chłodzone latem.
R. Thiemann, we współpracy z Otto Kirmaierem i Georgiem Sachsenhammerem, LKV Bayern
